Ακίνητα εκτός σχεδίου: Έρχονται ανατροπές στους όρους δόμησης

 Εκατοντάδες χιλιάδες στρέμματα αγροτικής γης σε όλη την Ελλάδα αναμένεται να καταστούν μη οικοδομήσιμα εν μια νυκτί, εφόσον δεν τροποποιηθεί σχετική νομοθετική διάταξη που περιλαμβάνεται στο νομοσχέδιο που έχει καταθέσει το ΥΠΕΚΑ (υπ. Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής) περί ενεργειακών επιθεωρητών, που συζητείται στη Βουλή αυτές τις ημέρες. Όπως καταγγέλλουν φορείς της αγοράς ακινήτων, στο νομοσχέδιο προβλέπεται, μεταξύ άλλων, η κατάργηση όλων των κατά παρέκκλιση δυνατοτήτων δόμησης στις εκτός σχεδίου περιοχές, που είναι χαρακτηρισμένες ως γεωργική γη. Επί της ουσίας, οι κάτοχοι εκτός σχεδίου εκτάσεων σε περιοχές χαρακτηρισμένες ως γεωργικές ζώνες υψηλής παραγωγικότητας, χάνουν το δικαίωμα να ανεγείρουν κτίσματα σε περίπτωση που το οικόπεδό τους είναι μικρότερο των τεσσάρων στρεμμάτων, που αποτελεί το ελάχιστο απαιτούμενο όριο.

 Μέχρι σήμερα οι κάτοχοι τέτοιων γαιών μπορούσαν να τις αξιοποιήσουν και για την ανέγερση κατοικιών, εξοχικών, ή και γραφείων μικρής κλίμακας εφόσον τα εν λόγω οικόπεδα πληρούσαν ορισμένες προϋποθέσεις, όπως να έχουν πρόσοψη σε δρόμο (εθνική οδό, επαρχιακή οδό, δημοτική οδό) ή να βρίσκονται σε συγκεκριμένη απόσταση 200 και 150 μέτρων αντίστοιχα από εθνικό-επαρχιακό δρόμο και από δημοτικό δρόμο. Με τον τρόπο αυτό, ήταν εφικτή η οικοδόμηση ακόμα και σε οικόπεδα μικρότερα των τεσσάρων στρεμμάτων, που είναι η ελάχιστα απαιτούμενη επιφάνεια για την ανέγερση κτισμάτων σε εκτός σχεδίου περιοχές.

 Πλέον, όπως τονίζει η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ιδιοκτητών Ακινήτων (ΠΟΜΙΔΑ), χιλιάδες οικοδομήσιμα αγροτεμάχια σε όλη τη χώρα θα μετατραπούν, άμεσα σε απλά «χωράφια», με ό,τι αυτό συνεπάγεται οικονομικά για τους κατόχους τους, αλλά και για τον κλάδο της οικοδομής, που θα μπορούσε δυνητικά να προσδοκά σε κάποια έσοδα από την ανέγερση κτισμάτων σε αυτά τα ακίνητα. Παράλληλα, κατά την ΠΟΜΙΔΑ, πρόκειται για έναν ακόμα «παράγοντα έμμεσης εξώθησης των πολιτών στην αυθαίρετη δόμηση».

 Το ακόμα πιο παράδοξο είναι ότι την ίδια στιγμή που το υπουργείο Περιβάλλοντος καθιστά τις εν λόγω εκτάσεις μη οικοδομήσιμες, το υπουργείο Οικονομικών με τον νέο ΕΝΦΙΑ που έχει θεσπίσει, φορολογεί όλα τα εκτός σχεδίου οικόπεδα και με συμπληρωματικό φόρο. Ειδικότερα, σύμφωνα με την απόφαση της Γενικής Γραμματείας Εσόδων που δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως δίνεται εντολή στις αρμόδιες υπηρεσίες που θα επεξεργαστούν τα στοιχεία του Ε9, να συνυπολογίσουν στο εκκαθαριστικό του συμπληρωματικού ΕΝΦΙΑ και την αξία των εκτός σχεδίου ακινήτων. Αυτό σημαίνει ότι πολλοί ιδιοκτήτες, εκτός από τον κύριο ΕΝΦΙΑ που θα πληρώσουν για τα αγροτεμάχια τους φέτος, θα υποχρεωθούν να καταβάλουν και επιπλέον φόρο. Μάλιστα, όπως προκύπτει, οι σχετικές υπηρεσίες δεν έχουν βρει ακόμα τον τρόπο υπολογισμού της αξίας των αγροτεμαχίων, με αποτέλεσμα να βρίσκεται στον «αέρα» η όλη διαδικασία.

 Στο πλαίσιο αυτό, πρώτα θα πρέπει να διαπιστωθεί εάν τα ποσά που προκύπτουν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα ή αν είναι υπερβολικά, καθώς και αν συγκεντρώνεται το απαιτούμενο ποσό που έχει συμφωνηθεί με τους πιστωτές της χώρας και μετά θα εκδοθεί η υπουργική απόφαση, η οποία θα εξειδικεύει τον τρόπο προσδιορισμού της αξίας των αγροτεμαχίων. 

 Όπως αντιλαμβάνεται κανείς, οι ιδιοκτήτες αγροτικών εκτάσεων στην περιφέρεια είναι ήδη επί ποδός, καθώς όχι μόνο θα κληθούν να πληρώσουν περισσότερο φόρο φέτος, αλλά αυτός θα επιβληθεί και επί περιουσίας, η οποία οδεύει προς απαξίωση, μεγεθύνοντας την αδικία που πάει να συντελεστεί. Ήδη, για το ζήτημα αυτό έχει τοποθετηθεί δημόσια ο δικηγόρος κ. Κώστας Αράπογλου, πρόεδρος της Ένωσης Ιδιοκτητών Ακινήτων Ν. Ηρακλείου και αντιπρόεδρος της ΠΟΜΙΔΑ, που επισήμανε ότι το πρόβλημα είναι πιο έντονο στα Χανιά, ενώ σαφώς επηρεάζει και πληθώρα άλλων περιοχών.

 Την ίδια ώρα εγκαταλείπεται σύμφωνα με πληροφορίες το σενάριο για πλήρη νομιμοποίηση των αυθαιρέτων (αφορούν αυτά που δεν έχουν καμία οικοδομική άδεια) με τη μεταφορά συντελεστή δόμησης επειδή η ρύθμιση αυτή προσκρούει σε θέματα αντισυνταγματικότητας. Σημειώνεται πως σήμερα με βάση τα όσα ισχύουν, τα αυθαίρετα που δεν έχουν καμία οικοδομική άδεια ή έχουν υπέρβαση στην κάλυψη και στη δόμηση ή καθ΄ύψος πάνω από 20% (δηλαδή τα αυθαίρετα κτίσματα που ανήκουν στη λεγόμενη κατηγορία 5) τακτοποιούνται για 30 χρόνια.

 Μάλιστα με τις νέες νομοθετικές πρωτοβουλίες ανακοινώθηκαν στις αρχές του έτους και που τυπικά εκτός απρόοπτου αναμένεται να τεθούν σε εφαρμογή από το Φθινόπωρο, προβλέπεται να μην τακτοποιούνται τα ακίνητα με πολύ μεγάλες πολεοδομικές παραβάσεις (και χωρίς οικοδομική άδεια) μετά την 30 η Ιουνίου του 2020.